"Mezarlığı olmayan köyü bulmak için yola çıkan ve ilk bilgi olarak, ölümsüzlüğe giden yolun insanın kendi içinden geçtiğini öğrenen Derviş Yunus’un hikayesi…

Yazar: Necip Fazıl Kısakürek

Sayfa Sayısı: 96

Katagori: Tasavvuf

Boyut: 14 x 21 cm

Basım Yeri: İstanbul

Basım Tarihi: 2013

Kapak Türü: Karton Kapak

Kağıt Türü: Kitap Kağıdı

Dili: Türkçe

Dağıtım: Kitap Takipçileri

Temin Süresi: Aynı gün kargo

www.kitaptakipcileri.com

Mezarlığı olmayan köyü bulmak için yola çıkan ve ilk bilgi olarak, ölümsüzlüğe giden yolun insanın kendi içinden geçtiğini öğrenen Derviş Yunus’un hikayesi…

(Tamamlandığı tarih; 25-26 Temmuz, Cuma gecesi, 1969)

- Ön tarafı açılır-kapanır bir mikâp içinde hayatı yakalamak... Kapana kıstırır gibi.. Tiyatro budur.

- Bana sorarsınız beşerî keşiflerin en büyüğü olarak tekerleği gösteririm. Sanat şekilleri içinde bence en büyük keşif tiyatro.. Tekerlek, nasıl, bitmeyen mesafeler üzerinde sonsuz bir dönüşse, tiyatro da, durmayan zamanın mikâb biçimi bir kavanoz içinde, bütün madde ve hareket kadrosiyle dondurulması...

Poetikanın; sınırsız, sonsuz bir umman olan şiiri sınırlandırdığı görüşünü dile getirenler olsa da birçok şair, şiir sanatıyla ilgili görüşlerini ifade etmişlerdir. Bu konuda öncelik payesi "Poetika” adlı eseri ile Aristo'nundur. Türkçe poetikalar içinde ise en dikkat çekeni şüphesiz, çok yönlü sanatkârlığı seven sevmeyen herkes tarafından kabul edilen Necip Fazıl Kısakürek’e aittir.

"Arı bal yapar fakat balı izah edemez” cümlesiyle başladığı poetikasında Necip Fazıl, şiirin başlıca iki büyük unsura sahip olduğunu söyler: His ve fikir... "şiirin nescini (dokusunu) ören iç ve dış unsurlar, onda, iki büyük ve ayrı vücuda yer verir: Kütük ve nakış... Kütük şiirin ana maddesi, his ve fikir yekûnundan ibaret muhtevası... Nakış da, bütün bu his ve fikir muhtevasının "ambalaj” zarafeti, "estetik” ve "fonetik” havası, giyim ve kuşam oyunu...” (Kısakürek, 2002, 478-9).

Bu kütük-nakış ikilisine göre şiirleri dörde ayırır: "1. Hem kütüğü var hem nakışı, 2. kütüğü var nakışı yok, 3. Nakışı var kütüğü yok, 4. Ne kütüğü var ne nakışı... Bir şair bu dört sınıftan birine girmeye mahkumdur. Bütün fâni ve günübirlik irca ve kıyasların üstünde kanat çırpmış büyük sanatkârlar birinci sınıfa dâhildir.” (Kısakürek, 2002, 480).

www.kitaptakipcileri.com

"Ehil-i dil birbirin bilmemek insaf değil” anlayışınca herhâlde deha çapında bir sanatkârı da yine aynı vasıflara sahip diğer bir sanatkâr takdir edecektir. Yukarıda şiir sanatına dair görüşlerinden küçük bir kısmını alıntıladığımız Necip Fazıl’ın, belirtilen ölçülere uymayan bir şairi beğenmesi ve ona şiir yazması elbette düşünülemez. Buradan hareketle rahatlıkla şunu söyleyebiliriz: Yunus, "bütün fâni ve günübirlik irca ve kıyasların üstünde kanat çırpmış büyük sanatkârlar” sınıfına dâhildir.

Yunus'u çağlara meydan okur bir heybete kavuşturan nedir? Türkçe söylemiş olması mı, hümanizmi mi, dindarlığı mı, âşıklığı mı, dervişliği mi, kısacası dile getirdiği konular mı? Yoksa bu konuları söyleyiş tarzı mıdır? Şerif Aktaş'a göre "Yunus, bir fikrin sözcüsü değil belli bir duyuş tarzıyla, belli bir dönemdeki Türk'ün kolektif şuurundan hareketle, insanda değişmez olan bazı özellikleri şiirin imkânlarıyla terennüm eden” (Aktaş, 1994, 13) mutasavvıf bir şâirdir. Eğer hakikaten Yunus bu özelliklere sahip olmamış olsaydı yedi yüz yıldır her vesileyle hatırlanmaz, çağları aşıp günümüze gelemezdi. Her dönemde insanlar onda kendinden bir şeyler buluyorlarsa, bu, onun şiirlerindeki kütük ve nakış mükemmelliğinin göstergesidir. Nitekim 13–14. yüzyıl için değil de sanki günümüz için söylemiş gibi ter ü taze olan ve şekilciliği yeren şu şiirinde olduğu gibi:

Dervişlik dedikleri hırka ile taç değil

Gönlün derviş eyleyen hırkaya muhtaç değil

Hırkanın ne suçu var sen yolunca gitmezsen

Vargel yolunca yürü er yolu kalmak değil

Durmuş marifet söyler erene Yunus Emre'm

Yol eriyle yoldadır yolsuza yoldaş değil” (s.113).1

Her çağın okuyucusu Yunus'un bu şiirine devrine göre anlam yükleyebilecektir. Essüremli bir bakışla bu mısraları günümüze uyarlamak mümkündür. Kılık kıyafet ile erdemli olunmaz. Erdem insanın içindedir ya da Ziya Paşa’nın deyişiyle: "Beç-mâya olana necabet mi verir üniforma”. Tersinden bir okuma ile de herkes büründüğü kisvenin hakkını vermelidir.

Necip Fazıl’ın Aynasındaki Yunus

www.kitaptakipcileri.com

Necip Fazıl’ın Yunus'u terennüm ettiği iki şiiri mevcuttur. Bunların ilkinde millete mâl olan ve asırları aşıp çağımıza da ışık saçan bir şairi, çağımız şairinin aynasından seyrederiz. Bu aynaya Yunus söyle aksetmiştir.

BİZİM YUNUS